Wystąpienie pod koniec stycznia br. kolejnego ogniska afrykańskiego pomoru świń w gospodarstwie oraz stale utrzymujące się wśród dzików zakażenie tą chorobą na terenie dwóch powiatów województwa podlaskiego, tj. powiatów sokólskiego i białostockiego, dało Komisji Europejskiej podstawy do ustanowienia tzw. obszaru zagrożenia, obejmującego gminy: - Krynki, Kuźnica, Sokółka i Szudziałowo w powiecie sokólskim, - Gródek i Michałowo w powiecie białostockim. Utworzenia, a właściwie wydzielenia w ramach ustanowionego dotychczas obszaru objętego ograniczeniami dodatkowej strefy, dokonano w oparciu o zasady określone w decyzji Komisji 2014/709/UE.

Utworzenie obszaru zagrożenia warunkowane jest wystąpieniem na tym samym terenie zarówno ognisk ASF u świń, jak i przypadków tej choroby u dzików. Obszary takie zostały utworzone w roku 2014 na Litwie i Łotwie. Nowa strefa służy wzmocnieniu nadzoru i zmniejszeniu ryzyka rozprzestrzeniania się ASF, szczególnie poprzez produkty, które mogą być pozyskane od zwierząt z ewentualnym zakażeniem. Obecnie utworzony w Polsce obszar zagrożenia (strefa III) jest najmniejszym spośród takich obszarów ustanowionych na terytoriach państw członkowskich, w których występuje choroba (w załączeniu mapka poglądowa).

Zasady wdrażane na terenie gmin objętych obszarem zagrożenia, dotyczą w szczególności określonych ograniczeń dotyczących umieszczania świń i produktów spożywczych z nich uzyskanych na rynku. Poniżej wymienione zostały najważniejsze z zasad obowiązujących w obszarze zagrożenia:

- świnie mogą być wysyłane poza obszar zagrożenia tylko do uboju, a ich ubój może się odbyć wyłącznie w rzeźni zatwierdzonej do tego celu przez powiatowego lekarza weterynarii;
- do uboju poza obszarem zagrożenia mogą być przeznaczone świnie, które przebywały w gospodarstwie, z którego są wysyłane, co najmniej 30 dni lub od urodzenia,
- transport świń musi zostać zorganizowany w taki sposób, aby zwierzęta były transportowane bezpośrednio z gospodarstwa do miejsca uboju, trasą wyznaczoną i uzgodnioną z powiatowym lekarzem weterynarii,
- ubój świń musi odbywać się w specjalnie wyznaczonym do tego celu dniu,
- świeże mięso pozyskane ze świń z obszaru zagrożenia może być umieszczane wyłącznie na rynku krajowym,
- odpady poubojowe muszą podlegać osobnej obróbce pod nadzorem urzędowego lekarza weterynarii,
- Komisja Europejska musi zostać poinformowana o rzeźniach zatwierdzonych do uboju świń pochodzących z obszaru zagrożenia.

Należy podkreślić, że w obszarze zagrożenia, wg danych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, na dzień 31 marca 2015r. znajdowało się 317 stad, w których utrzymywanych było 2106 świń. Nowoutworzony obszar zagrożenia (strefa III), ma na celu wzmocnienie nadzoru epidemiologicznego i jest istotnym elementem zabezpieczenia przed ewentualnym rozprzestrzenianiem się choroby na inne regiony kraju.

Jednocześnie, Główny Lekarz Weterynarii informuje o wejściu w życie, w najbliższych dniach, programu bioasekuracji. Regulacje związane z wprowadzeniem programu umożliwią hodowcom świń, którzy nie będą mogli dopełnić wszystkich zasad zabezpieczenia gospodarstw przed afrykańskim pomorem świń lub nie wyrażą takiej woli, rezygnację z produkcji. Rolnikom tym zapewnione zostaną odszkodowania z budżetu państwa za ubite lub zabite sztuki oraz rekompensata pieniężna za nieutrzymywanie świń w okresie kolejnych 3 lat. Umożliwi to producentom świń zarówno w nowoutworzonym obszarze, jak i na terenie powiatów obecnie znajdujących się w obszarze objętym ograniczeniami, rezygnację z prowadzenia hodowli świń z finansową pomocą państwa.

Z uwagi na powyższe, hodowcy świń zarówno z obszaru zagrożenia, jak i z obszaru objętego ograniczeniami, nie później niż w terminie 1 miesiąca od daty wejścia w życie programu bioasekuracji, powinni składać do powiatowego lekarza weterynarii oświadczenie, jeżeli ich gospodarstwo, w którym utrzymywane są świnie, nie spełni wymagań określonych w programie.

Główni Lekarze Weterynarii

Źródło: Główny Inspektorat Sanitarny